Alkol ve karaciğer ilişkisi
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, ‘bir ufak rakıyı’ beş akşamda tüketmek gerekiyor .
Geçenlerde 29 yıllık kapı komşum Karaciğer Vakfı Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Gürakar, yeni vitamin ve genetik yatkınlık testlerini incelemek için yanıma uğradı. Hocam her daim taze, neşeli, ayaklı arşiv gibi; her isim, adres ve toplantı hafızasında. İnsana bu kadar pozitif enerji veren biri az bulunur. “Hasan, bugünlerde çok konuşuluyor, sana alkol hakkında biraz bilgi vereyim de yaz” dedi. Muzaffer hocamın alkol hakkında anlattıklarını aynen aktarıyorum…
İşte etkileri
1. Alkol vücutta karaciğer gibi hayati organları tahrip ediyor. Organlardaki hasarlar hepatite hatta siroza kadar ilerleyebiliyor.
2. Kalpte miyokard adalesini etkiliyor, kalp yetmezliğine yol açabiliyor.
3. Sinir sistemini etkiliyor.
4. Pankreasa, mideye zarar veriyor.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ DER Ki…
“1 erkek günde 30 gramdan fazla 1 kadın günde 25 gramdan fazla alkol almamalıdır. “
Türkiyenin klasik içkisi rakıdan bahsedelim. Rakının saf alkol miktarı yüzde 42’dir. Türkiye ekonomisinin etkisiyle genelde akşamları ‘bir ufak’, yani 35 cl. alkol içenler, 147 gram saf alkol alır. Bu bilgilere göre, her gün bir ufak içmek Dünya Sağlık Örgütü’nün önerilerinin çok üzerindedir. DSÖ, bir ufak rakıyı ancak beş akşamda tüketmeyi öneriyor. O halde hem karaciğere hem cebe daha az zarar vermek için bir ufak rakı haftada beş günde tüketilmelidir. En iyisi pazartesi, salı, perşembe, cuma ve cumartesi günleri içip çarşamba ve pazar günleri karaciğere dinlenme fırsatı vermektir. Bir de alkol alanların, alkolle birlikte proteinli gıdalar (et, peynir, yoğurt, yumurta, balık gibi) tüketerek kısmen de olsa karaciğeri korumaları gerekir.
Çilingir sofrasına, adet olduğu üzere beyin ve karaciğer türü fazla kolesterol içeren tavalar da ilave ediliyor. Bunlar doğru değildir. Alkolü zararsız hale getirmek için karaciğer saatlerce çalışır (hatta 1 gün) ve çok yorulur. Rakı içenin karaciğerini koruması gerekir.
Alkol oranları
Birada saf alkol yüzde 4-5 oranındadır. Bir şişe (yarım litre) 20-25 gram saf alkol içerir. Viskinin kuvvetlisi yüzde 47 alkol içerir. Şarapta bu oran yüzde 10’dur. Alkol yasak değil ancak bilinçli yani dengeli içilmeli. Hatta ara sıra işi çok ileri safhaya getirmeden karaciğer hastalıkları konusunda bir uzmana gidip organın enzim değerleri, büyüyüp büyümediği ve yağlanıp yağlanmadığı kontrol edilmelidir. Alkolü yasaklamak da doğru değildir. 1920’li yıllarda Amerika’da alkol yasaklandığı zaman karaciğer sirozu sayısı azalmışsa da kaçak alkol kullananlar arasında ölüm vakaları görüldüğü için tekrar serbest bırakılmıştır.
Önemli nokta
Hastalarımdan alkol tüketenlere “Karaciğerin yetmezlik işaretleri verdi, siroz mu olmak istiyorsun?” deyince, “Hocam ben de karaciğer nakli olur kurtulurum, alıştık bir kere, sıkıntılarımı alkolle gideriyorum” cevabını alıyorum. Ancak bilinmelidir ki, alkolikler, karaciğer nakline aday oldukları zaman en az altı ay alkol içmeden ameliyata hazırlanmalıdır. Altı ay bırakanı da az gördüm. 1-2 ay sabredip sonra tekrar başlayıp, maalesef karaciğer nakli yapılamayanlara da çok rastlanıyor.