Prematüre bebeklerde ilk 1 yaş çok önemli
Çoklu gebelik, enfeksiyon, obezite, diyabet, yüksek tansiyon, genetik durumlar gibi birçok nedenden dolayı her yıl 15 milyon bebek erken doğuyor. Prematüre olarak nitelendirilen bu bebeklerin bakımı ise hassasiyet gerektiriyor. 5 yaşın altındaki çocuk ölümlerinin önde gelen nedeni olan bu durumun ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirten Çocuk Fizyoterapisti Şehnaz Yüce, “İlk 1 yaş çok önemli, bebeğin kuvözdeki ortamına yakın bir yaşam alanının oluşturulması gerekiyor. Risk faktörlerinin yüksek olması nedeniyle oluşabilecek engellerin erken fark edilerek müdahale edilmesi, gözden kaçmaması, vücuda oturmadan etkilerinin en hafife indirgenmesi veya oluşmasının engellenmesini mümkün kılar. Bu yüzden erken rehabilitasyon gelecek için büyük rol oynuyor” ifadelerini kullandı.
Hamileliğin 37. haftasından önce doğan ve ağırlığı iki buçuk kilonun altında olan bebeklere prematüre bebek deniyor. Nedeni tam olarak belli olmasa da çoklu gebelik, enfeksiyon, obezite, diyabet, yüksek tansiyon, genetik durumlar gibi nedenler erken doğumla birlikte dünyaya gelen prematüre bebek sayısının hızla artmasında etkin rol oynuyor. Dünyaya erken adım attıklarından dolayı bu bebeklerin sağlığı için bakımı da büyük önem taşıyor. Bu kapsamda erken doğum konusuna farkındalık yaratmak için her yıl 17 Kasım Dünya Prematüre Günü olarak kutlanıyor.
1 milyon bebeğin ölümüne neden oluyor
Erken doğumun her yıl yaklaşık 1 milyon ölümün nedeni olduğunu belirten Çocuk Fizyoterapisti Şehnaz Yüce,” Prematüre bebekler, anne karnında gelişmeye devam etmeleri gereken dönemde dış ortamda olduklarından daha hassastırlar. Doğum sonrası solunum yetmezliği, görme bozukluğu, işitme sorunu, gelişimsel gecikme, beslenme zorlukları, serebral palsi gibi birçok sorun ortaya çıkabilir. O yüzden bu bebeklerin güçlü ve sağlıklı büyümeleri için özel bakıma ve ilgiye ihtiyaçları vardır. Bebeğin takibi ise büyük önem taşıyor. Yeni doğan yoğun bakım ünitesinden taburcu olan bebek ailesi ile ilk gününü geçirmeden önce aile, ehil kişiler ( yeni doğan doktoru, pediatrik fizyoterapist ve yeni doğan hemşiresi) tarafından bilgilendirilmelidir. Bebeğin sağlığı, beslenmesi, taşınması, giydirilip- soydurulması, altının açılması, yıkanması pozisyonlanması gibi konularda ayrıntılı bilgilendirilme aileye yapılmalıdır. Ayrıca ailenin bebek ve çevresiyle nasıl iletişime geçmesi gerektiği, hareketleri konusunda dikkat edilmesi gereken noktaların neler olduğu da belirtilmelidir” dedi.
Aile tedavide büyük rol oynuyor
Yüce sözlerini şöyle sürdürdü: “Zorlu bir süreç geçiren bebek ve ebeveynler belki de aylar sonra buluşuyor. Ailenin rolün ise bebeğin sağlığında büyük etkiye sahip. Eğer aileye ulaşamaz gerekli bilgiyi aktaramazsak bebeğe de ulaşamayız. Yeni doğan yoğun bakım ünitesinden yeni çıkan bebekle karşılaşan aile ilk önce çok tedirgin davranır, bebeği nasıl tutacak ona nasıl bakacaktır? ve daha bir sürü soru. Elinden geleni yapmaya çalışırken bebeklerine zarar vermemek için çok dikkatli, yavaş davranırlar ve profesyonel yardım almaya çalışırlar. Aileyi yapabilecekleri konusunda yüreklendirerek başardıkları her basamakta takdir etmekteyiz. Anne ve baba aynı ölçüde bebeğin bakımında rol almalı görüşmelerimizi özellikle anne, baba ve bebek birlikteyken gerçekleştirmekteyiz. Prematüre bebeğin bakımı zor olduğu için babanın da bu sürece aktif katılımını sağlamalıyız.”
Hareket gelişimleri geriden oluyor
“Erken doğan bebek son dönemi anne karnında geçirmediği için normal doğan bebeklere göre daha gevşek bir pozisyon alır. Yerçekimine karşı gerekli pozisyonunu koruyamaz ve hareketlenemezler. Daha çok kurbağa pozisyonunda durabilirler. Hareket gelişimleri de daha geriden olur. Pediatrik rehabilitasyon ise riskli bebeğin takibinde pozisyonunun düzenlenmesi, hareketin gelişimi, hareketin kalitesi, beslenmesi ve çevreyle iletişiminin değerlendirilip yönlendirilmesinin sağlanmasıdır.”